Чэн-Й, Ван Би, Зурхайт ном; Зурхайт ном судлал 

Чэн И нь Хятадын Сүн улсын үеийн нео-конфуцианизмийн нэрт төлөөлөгч,
Зурхайт ном судлаач юм. Тухайн цаг үеийн Зурхайт ном судлаачдын нэгэн адил Чэн И-гийн
үзэл санаанд Ван Би-гийн бичсэн “Зурхайт номын тайлбар” ном гүнзгий нөлөөлжээ. Ван Би,
Чэн И нарын “Зурхайт ном”-д хийсэн тайлбар нь аргазүйн хувьд тун төсөөтэй билээ. Тэд
хоёул Хань гүрний үеийн Зурхайт ном судлалын нэгэн чиглэл, аргазүй болох сяншу (imagenumerology,
象数)-г баримтлахаас татгалзаж, “Зурхайт ном” дахь философийн асуудалд
тайлбар өгөхийг илүүд чухалчилсан юм. Тэдний бүтээл хожим и-ли (义理) урсгалын гол
бүтээлд тооцогдох болсон билээ. Чэн И бол Күнзийн ёсны сургаалтан, харин Ван Би нь
Даосизмын төлөөлөгч гэдгийг бид мэднэ. Үүнтэй холбоотойгоор, Чэн И нь Ван Би-гийн үзэл
санааг уламжлахдаа “Зурхайт номын тайлбар” бүтээл дэх даосист үзэл санаанаас татгалзаж,
харин Ван Би-гийн тайлбарлахуйн аргазүйг уламжлан баяжуулж, улмаар “Зурхайт номын
тухай Чэн овогтны шастир” хэмээх зохиолоо бичжээ. Ийнхүү эл өгүүлэлд Чэн И нь Ван Би-
гийн Зурхайт ном судлалын үзэл санааг хэрхэн уламжилсныг авч үзэх болно. 

Cheng Yi, like most neo-Confucian scholars in the Song Dynasty, was deeply
influenced by Wang Bi’s thoughts on “Yi-ology”. The two scholars were very similar in their
interpretation of the text of the “Book of Changes”. Both of them are renowned scholars of “Yi
Li” school (or meaning-pattern) in which scholars study philosophical problems of the “Book
of Changes”. We all know that Cheng Yi was a Confucian scholar. However, Wang Bi’s thought
was derived from Taoism. The hermeneutic method of “Zhouyi Zhu”(Wang Bi’s annotation of
the “Book of Changes”) was inherited by Cheng Yi and removed the Taoist thought contained
in this book.Cheng Yi absorbed Wang Bi’s thought and wrote the “Zhouyi Chengshi Zhuan”
(Cheng Yi’s annotation of the “Book of Changes”). This paper will elaborate on aspects which
Cheng Yi had absorbed Wang Bi’s thoughts and particularize improvements, which made by
Cheng Yi, on Wang Bi’s “Yi-ology”.